Waarom transgenderboeken zo belangrijk zijn (ga ze lezen!)
Transgenderboeken [verhalen over transgenders, red.] zijn helemaal hot bij ons in huis. Bregje begon ermee en nadat ze het eerste boek uit had, duwde ze het met de woorden ‘dit moet je echt lezen!’ in mijn handen. Dus dat deed ik uiteraard. En lang verhaal kort: onze boekenkast staat inmiddels vol met transgenderboeken.
Emotionele verhalen van integere schrijvers
Ik ben fan van transgenderboeken. Het is zo belangrijk dat deze verhalen er zijn! Gelukkig zijn de boeken die ik tot nu toe las ook allemaal geschreven door auteurs die weten waar ze het over hebben. Ze zijn bijvoorbeeld zelf transgender, hebben een kind dat transgender is of hebben gewoon heel goed research gedaan naar dit onderwerp. Super!
Tijdens het lezen viel het mij op dat deze boeken zo divers zijn. Allerlei genres zijn vertegenwoordigd, van kinderboek tot literaire korte verhalen. Er is voor ieder wat wils! Tijd dus om er eens een aantal in de spotlights te zetten…
Het YA transgenderboek: Birthday
Birthday van Meredith Russo gaat over tieners Morgan en Eric die op dezelfde dag in hetzelfde ziekenhuis worden geboren. Sindsdien zijn ze vrienden voor het leven. Het verhaal wordt afwisselend vanuit beide personages verteld en je leeft een dag per jaar met ze mee: op hun verjaardag. Op die manier zie je ze groeien, je bent getuige van hun emoties en gevoelens, hun twijfels en onzekerheden. Maar bovenal ben je getuige van hun bijzondere band.
Ik moet je echter wel waarschuwen: dit is een schitterend, maar heftig boek. De pijn en het gevoel van een mislukking te zijn die Morgan als transgender ervaart, zijn zó goed beschreven dat het door je ziel snijdt. Dit boek lees je met een doos tissues onder handbereik. Maar wel doen hoor, want het verhaal is fenomenaal en levensecht geschreven. (En goed nieuws: de Nederlandse vertaling komt eind 2019 uit!)
Het vanuit-een-ander-oogpunt transgenderboek: This is how it always is
De meeste transgenderboeken worden vanuit de transgender zelf verteld en zijn vaak nog in ik-vorm ook. Auteur Laurie Frankel pakt het met This is how it always is anders aan. Hierin beleef je het verhaal namelijk vanuit Rosie en Penn, ouders van vijf jongens. Of wacht – van vier jongens en een meisje, want hun jongste laat al snel merken dat ze een meisje is.
Ik vond het heerlijk om te lezen hoe het er in het chaotische gezin van Rosie en Penn aan toe gaat (ik wilde spontaan ook vijf kinderen) en bovendien is het heel mooi om te lezen hoe zij met de transitie van Poppy omgaan. Want je wordt met nogal wat geconfronteerd als al op jonge leeftijd blijkt dat je kind transgender is. Aanrader dus!
Het transgenderboek voor kinderen: George
Helaas is het zo dat kinderen vaak uit onwetendheid de lelijkste dingen tegen elkaar zeggen. Daarom is een boek als George van Alex Gino zo belangrijk – dit is het verhaal van George die eruit ziet als een jongen, maar die zeker weet dat ze een meisje is.
George is tien jaar en het boek is ook voor kinderen van deze leeftijd geschreven. Hierdoor is het (denk ik) heel herkenbaar voor de doelgroep. Zelf heb ik het boek voorgelezen aan onze zoon van acht (en aan Bregje) en hij leefde helemaal mee met George en haar problemen. Sommige verwijzingen (zoals naar vieze blaadjes) gingen volledig aan hem voorbij en ik heb geen idee of hij dit over twee jaar wel weet. Wat hem wél bijblijft, is dat iedereen mag zijn wie hij of zij is. En dat is de belangrijkste boodschap van dit leuke boek!
Het spannende transgenderboek: If I was your girl
Ik weet eerlijk gezegd niet of ik If I was your girl van Meredith Russo (hé, alweer!) als spannend boek kan classificeren, maar na alle voors en tegens afgewogen te hebben, leek mij dit het beste passen: meisje gaat bij haar vader wonen, bouwt nieuw leven op, maakt vriendinnen, is populair en slaat de knappe football-speler aan de haak. Maar niemand weet dat ze transgender is. En jij, als lezer, voelt al van mijlenver aankomen dat dit een keer goed misgaat!
Dit is enerzijds een heerlijk boek om bij weg te dromen – het gaat immers zo fantastisch met hoofdpersoon Amanda en je gunt haar dat geweldige leven waarin iedereen haar ziet als het meisje dat ze is. Anderzijds zit je echter de hele tijd op het puntje van je stoel, omdat je gewoon weet dat dit niet zo fantastisch kan blijven. Dus bereid je voor op een mooi, emotioneel boek.
Het literaire transgenderboek: A safe girl to love
Dit is een beetje een vreemde eend in de bijt. De vorige vier boeken vond ik geweldig, maar deze was dat eigenlijk niet. Sterker nog, tijdens het lezen dacht ik regelmatig: whuuut, wat is dit voor vaag verhaal?! Waar ik overigens al voor gewaarschuwd was door Bregje; die wilde dat ik dit boek las om te zien of ik het net zo raar vond als zij. En ja, dat vond ik.
A safe girl to love van Casey Plett is een bundeling van korte verhalen over transgenders. Dat klinkt goed, maar de vage, literaire insteek deed het ‘m niet voor mij. De verhalen leken geen plot te hebben en hielden plotsklaps op, zonder dat er echt een duidelijk eind was. Ook de grote hoeveelheid masochistische seks vond ik helemaal niet karakteristiek voor een transgenderverhaal. Zal wel bij het veronderstelde literaire karakter horen, ofzo. Waarom ik dit boek dan toch in dit lijstje zet? Omdat het nou eenmaal belangrijk is dat transgenders een stem krijgen in de literatuur.
Meerrrr transgenderboeken, please!
Ik denk dat transgenderboeken een heel grote steun kunnen zijn voor transgenders – lezen over iemand die net zo is zoals jij kan heel erg waardevol zijn, zeker als je denkt dat je de enige bent die zich zo voelt. En ook als je als lezer cisgender [je genderidentiteit komt overeen met je geboortegeslacht, red.] bent, is het goed om boeken over transgenders te lezen. Op die manier vergroot je je wereld en groeit het begrip.
Daarom vind ik diversiteit in boeken zo belangrijk. Lees jij wel eens boeken waarin de hoofdrol niet is weggelegd voor de ‘standaard’ hetero / cis / witte man of vrouw?
